Những chuyên gia “số hóa” cảm giác

Hệ thống mô phỏng lái xe hơi là một trong những sản phẩm “lưỡng dụng” đầu tiên của hoạt động nghiên cứu chế tạo của Viettel. Sản phẩm mô phỏng chính xác trải nghiệm của người lái xe ô-tô, hỗ trợ đắc lực cho việc huấn luyện, đào tạo lái xe.

Đây là một trong những sản phẩm của Trung tâm Mô hình mô phỏng thuộc TCT Công nghiệp Công nghệ cao Viettel. Hệ thống cũng là “phiên bản dân sự” của những hệ thống mô phỏng khác của VHT như: máy bay, xe tăng, huấn luyện trinh sát,…

Toàn bộ tính năng điều khiển từ ghế lái được tái hiện chi tiết: từ bật tắt đèn chiếu sáng gần - xa, loại cần chuyển số tự động hoặc số tay, điều khiển điều hòa, …

Điều cốt lõi của hệ thống mô phỏng là tái hiện được trải nghiệm trên phương tiện. Hệ thống tổng hòa chính xác từ các thành phần: truyền động cơ khí, động cơ điều khiển, phần mềm,… Điều này đòi hỏi sự chính xác của người kiến trúc sư trưởng khi thống nhất ngôn ngữ và yêu cầu chính xác của mỗi thành phần.

Khó nhất là những phản hồi như rung lắc, lên xuống, hình ảnh, âm thanh,… được tái hiện như khi dùng phương tiện thật. Hơn nữa, việc tiếp nhận, tái tạo và phản hồi trong không gian 3 chiều tạo thành khối lượng dữ liệu cực lớn hệ thống cần xử lý theo thời gian thực.

Vì vậy, số hóa cảm giác đóng vai trò quan trọng nhất trong xây dựng hệ thống. Thao tác điều khiển của người dùng từ mô hình được chuyển hóa thành tín hiệu số, xử lý qua phần mềm và trở thành tín hiệu phản hồi cho người dùng. Việc mã hóa càng chính xác thì việc tái hiện càng hoàn hảo.

Hệ thống mô phỏng máy bay sẽ cần thu thập tín hiệu hơn 700 nút bấm trên buồng lái, trên xe hơi thì chỉ còn khoảng vài chục. Trải nghiệm chính xác mới có thể xây dựng được kịch bản huấn luyện phù hợp, và đem lại tính ứng dụng của hệ thống.

Không thể trực tiếp lái máy bay hay xe tăng, đội dự án mời những cán bộ, chiến sĩ dày dạn kinh nghiệm tham gia dự án. Các chuyên gia đến từ phi công không quân, lái xe tăng thiết giáp, trinh sát đặc nhiệm.

Dự án dân sự như mô phỏng xe hơi thì “dễ thở” hơn một chút khi có thể trực tiếp trải nghiệm được. Khối lượng dữ liệu cần xử lý cũng ít hơn các sản phẩm quân sự.

Tuy nhiên, độ chi tiết, tỷ mỉ về trải nghiệm thì không hề thua kém. Trong dự án xe hơi, đội dự án mô phỏng đến cả những quán ăn, biển quảng cáo bên đường để tạo cảm giác di chuyển cho người lái.

Mỗi sản phẩm cần khoảng 20 kỹ sư, chuyên gia ở nhiều lĩnh vực khác nhau tham gia, từ cơ khí chính xác, lập trình, mô hình, họa sĩ, kiểm thử,… Việt Nam chưa có ngành đào tạo riêng cho mô phỏng, nên tất cả đều phải tự học, tự nghiên cứu rất nhiều qua tài liệu, sách báo và đội ngũ chuyên gia tư vấn.

Tuổi đời trung bình của cán bộ thuộc TT Mô hình mô phỏng là 27 – một trong những đơn vị trẻ nhất Tập đoàn. Về chất lượng, những sản phẩm mô phỏng quân sự đã đạt đến mức độ tương đương của nhà sản xuất thiết bị cung cấp. Còn sản phẩm dân sự như mô phỏng xe hơi đã đạt mức cao hơn so với sản phẩm có bán trên thị trường.